اگر شما هم صاحب یک کسب‌وکار، تولیدکننده، یا حتی ارائه‌دهنده خدمات باشید، حتماً این تجربه را داشته‌اید که محصول خوبی دارید، قیمت‌گذاری‌تان منصفانه است و خدمات‌تان بی‌نقص؛ اما خبری از فروش بالا نیست. دلیلش ساده است، بازار از وجود شما خبر ندارد. در واقع، بدون بازاریابی، حتی بهترین محصولات هم در سکوت از بین می‌روند. اینجاست که باید دقیق و شفاف بپرسیم: بازاریابی چیست؟
بازاریابی یا مارکتینگ چیست؟ مجموعه‌ای از اقدامات برای شناسایی، جذب، حفظ و رشد مشتری است. برخلاف تصور رایج، بازاریابی فقط تبلیغ نیست. تعریف بازاریابی یعنی درک درست از بازار، شناخت دقیق نیازها، و ارائه راه‌حل‌هایی که دقیقاً به درد مخاطب بخورد. هر اقدامی که به دیده‌شدن، درک‌شدن و ترجیح برند شما نسبت به رقبا منجر شود، در حوزه بازاریابی قرار می‌گیرد. در تعریف بازاریابی به زبان ساده، بازاریابی یعنی رساندن پیام مناسب به فرد مناسب در زمان مناسب، با هدف ایجاد یک رابطه ارزشمند.
اگر به دنبال بهترین تعریف بازاریابی باشید، شاید این جمله دقیق‌ترین پاسخ باشد “بازاریابی یعنی هنر و علم جذب مشتری، تبدیل او به خریدار، و ساختن یک رابطه ماندگار که هم برای مشتری سود داشته باشد و هم برای کسب‌وکار.”
بازاریابی شامل چه فعالیت‌هایی میشود؟
تا اینجا شاید برایتان سوال شود چه فعالیت‌هایی شامل بازاریابی و فروش میشود و به جذب مشتری کمک می‌کند؟
1. تحقیقات بازار
هیچ تصمیم درمورد بازاریابی نباید بدون شناخت بازار گرفته شود. تحقیقات بازار یعنی جمع‌آوری اطلاعات از مخاطبان، رقبا و روندهای موجود، برای اینکه بدانید چه چیزی بفروشید، به چه کسی، در چه زمانی و از چه طریقی.
برای مثال فرض کنید شما می‌خواهید یک برند جدید لباس زنانه راه‌اندازی کنید. قبل از طراحی لباس یا تولید انبوه، لازم است بفهمید مشتریان بالقوه شما چه سبک‌هایی را می‌پسندند، چه قیمتی برایشان معقول است، چه رنگ‌هایی محبوب‌ترند و چه برندهایی را رقیب شما می‌دانند. این اطلاعات را از طریق ایجاد نظرسنجی‌ها، بررسی شبکه‌های اجتماعی یا حتی تحلیل جستجوهای گوگل می‌توانید به دست بیاورید. تحقیقات بازار پایه و اساس همه تصمیم‌های بازاریابی بعدی است.
2. برنامه‌ریزی استراتژیک
بعد از شناخت بازار، نوبت به تعیین هدف و مسیر می‌رسد. برنامه‌ریزی استراتژیک بازاریابی یعنی مشخص کردن اینکه چه چیزی می‌خواهید به آن برسید و با چه برنامه‌ای به آن می‌رسید. این برنامه شامل تعیین بازار هدف، موقعیت‌یابی برند، انتخاب کانال‌های ارتباطی، بودجه‌بندی و زمان‌بندی است.
برای مثال اگر متوجه شدید که مشتریان هدف شما زنان ۲۵ تا ۳۵ ساله هستند که در شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند و به‌دنبال لباس‌هایی شیک، مینیمال و مقرون به صرفه‌اند، برنامه‌ریزی استراتژیک شما باید بر همین اساس باشد.
3. ارتباطات از دیگر فعالیت‌های بازاریابی و فروش
یکی دیگر از فعالیت‌هایی که پاسخ به پرسش بازاریابی چیست، می‌باشد، ارتباطات است. چرا که وقتی استراتژی روشن شد، باید با بازار هدف خود ارتباط مؤثر برقرار کنید. این ارتباط می‌تواند در قالب تبلیغات، روابط عمومی، بازاریابی محتوایی، ایمیل مارکتینگ، پیامک، شبکه‌های اجتماعی و حتی بسته‌بندی محصول باشد. هدف این ارتباطات، انتقال ارزش برند و محصول به مخاطب به‌گونه‌ای است که احساس کند این محصول برای او ساخته شده است و به فروش منجر شود.
4. فروش
مهم‌ترین فعالیت بازاریابی چیست، فروش می‌باشد. شاید تصور شود که فروش، بخشی جدا از بازاریابی است، اما در واقع فروش حلقه اتصال بازاریابی با درآمد است. تمام فعالیت‌های بازاریابی در نهایت باید منجر به فروش شوند. یک استراتژی بازاریابی موفق، فروش را برای تیم فروش ساده‌تر و مؤثرتر می‌کند.
5. ارزیابی و بهبود
آخرین مرحله از فعالیت‌های بازاریابی و فروش، ارزیابی و بهبود عملکرد است. بازاریابی یک فرایند زنده است، نه یک پروژه تمام‌شده. ارزیابی منظم عملکرد بازاریابی به شما کمک می‌کند بفهمید چه کارهایی مؤثر بوده‌اند و کجاها نیاز به اصلاح دارید. این ارزیابی ممکن است شامل بررسی نرخ تبدیل، میزان تعامل مخاطبان با محتوا، نرخ حفظ مشتری یا حتی بازخوردهای مستقیم از مشتریان باشد.
برای مثال اگر متوجه شوید که کمپین تبلیغاتی در اینستاگرام باعث افزایش بازدید اما نه فروش شده، شاید لازم باشد لندینگ پیج خود را بهینه کنید یا نحوه ارائه پیشنهاد فروش‌تان را تغییر دهید.
اصول بازاریابی چیست
بازاریابی چیست و روش‌های جذب مشتری؟ بازاریابی فقط دانستن تعریف‌ها و برنامه‌ریزی نیست؛ موفقیت واقعی در اجراست. در این بخش، چند تکنیک بازاریابی کاملا کاربردی و قابل پیاده‌سازی را معرفی می‌کنیم.
1. ایجاد حس فوریت
ایجاد حس اضطرار یا ترس از دست دادن (FOMO) یکی از تکنیک‌های روان‌شناختی بازاریابی است. وقتی مخاطب حس کند زمان یا فرصت محدودی برای بهره‌برداری از یک پیشنهاد وجود دارد، سریع‌تر تصمیم به خرید می‌گیرد.
برای مثال جملاتی مثل “فقط تا پایان امروز”، “موجودی محدود”، یا “۱۰ درصد تخفیف فقط برای ۵۰ نفر اول” باعث میشود مخاطب در لحظه تصمیم بگیرد، نه اینکه خرید را به بعد موکول کند (و معمولاً هم فراموش کند).
2. داستان‌سرایی برند
مردم با داستان‌ها ارتباط برقرار می‌کنند، نه با ویژگی‌های فنی. برندهایی که می‌توانند داستانی الهام‌بخش، احساسی یا حتی بامزه از خودشان تعریف کنند، راحت‌تر در ذهن‌ها می‌مانند.
برای مثال یک فروشنده لوازم خانگی به جای تعریف از ویژگی‌های محصول، به بیان داستانی واقعی از زندگی یکی از مصرف کنندگان لوازم خانگی می‌پردازد. در این صورت مشتریان سریع‌تر و بهتر قانع می‌شوند.
3. استفاده از نرم‌افزار تیم CRM
در میان تمام ابزارها و تکنیک‌ها، اگر بخواهیم یک تکنیک را به‌عنوان ستون اصلی بازاریابی حرفه‌ای معرفی کنیم، آن استفاده از نرم‌افزار تیم CRM است.
تیم CRM یا مدیریت ارتباط با مشتری به شما کمک می‌کند تا:
– اطلاعات دقیق مشتریان را ثبت و تحلیل کنید
– رفتار خرید و علاقه‌مندی‌ها را شناسایی کنید
– پیگیری‌ها، یادآورها، و تعاملات را مدیریت کنید
– تیم فروش و بازاریابی را هماهنگ نگه دارید
برای مثال فرض کنید شما در حال اجرای یک کمپین تخفیف ویژه برای مشتریان قدیمی هستید. با کمک تیم CRM، می‌توانید لیست دقیق افرادی را که بیش از ۶ ماه خرید نداشته‌اند، استخراج کرده و برای آن‌ها پیامک اختصاصی ارسال کنید. از این طریق باعث بازگردانی مشتریان قدیمی خواهید شد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درمورد این نرم‌افزار کاربردی کافیست بر لینک بالا کیلیک کنید.
انواع بازاریابی در ایران
بازاریابی فقط یک روش یا کانال ندارد؛ بسته به نوع محصول، مخاطب هدف و منابع موجود، می‌توان از انواع مختلفی از بازاریابی استفاده کرد. شناخت این مدل‌ها به شما کمک می‌کند تا بهترین روش را برای کسب‌وکار خود انتخاب کنید و با دقت بیشتری منابع خود را صرف کنید. در ادامه با چند نوع رایج و مؤثر از بازاریابی آشنا می‌شوید که در فضای واقعی کسب‌وکار کاربرد دارند.
1. بازاریابی دیجیتال
امروزه بیشتر تعاملات مشتریان در فضای آنلاین شکل می‌گیرد. بازاریابی دیجیتال به مجموعه‌ای از روش‌هایی گفته میشود که از طریق بسترهای دیجیتال انجام می‌شوند؛ مثل سایت، شبکه‌های اجتماعی، تبلیغات کلیکی، ایمیل مارکتینگ و تولید محتوا.
برای مثال فرض کنید شما یک فروشگاه لوازم آرایشی دارید و با تبلیغات هدفمند در اینستاگرام، ویدیوهای آموزشی در یوتیوب و تخفیف‌نامه ایمیلی، مخاطبان جدید جذب می‌کنید و فروش‌تان را بالا می‌برید.
2. بازاریابی محتوایی
در این روش، شما با تولید محتوای ارزشمند، مخاطب را جذب می‌کنید، به او آموزش می‌دهید و اعتمادش را جلب می‌کنید. هدف این است که بدون فشار برای خرید، مشتری خودش به برند شما علاقه‌مند شود.
3. بازاریابی مویرگی
بازاریابی مویرگی یعنی رساندن محصول به دست مشتری نهایی، با استفاده از شبکه‌ای گسترده، منظم و چندلایه از فروشندگان، نمایندگان یا توزیع‌کنندگان. این روش مخصوص محصولاتی‌ست که باید در دسترس عموم مردم در نقاط مختلف کشور یا شهر باشند.
برای مثال شرکت‌های پخش مواد غذایی، نوشیدنی، لوازم بهداشتی یا لوازم‌التحریر از بازاریابی مویرگی استفاده می‌کنند. مثلاً یک برند نوشابه، به‌جای اینکه فقط در سوپرمارکت‌های بزرگ دیده شود، در هر مغازه خواربارفروشی کوچک هم حضور دارد. این حضور همه‌جا باعث افزایش فروش و تثبیت برند در ذهن مخاطب میشود.
4. بازاریابی دهان‌به‌دهان
این نوع بازاریابی زمانی اتفاق می‌افتد که مشتریان راضی، تجربه خوب خود را با دیگران به اشتراک می‌گذارند. این روش یکی از اثرگذارترین و در عین حال کم‌هزینه‌ترین نوع بازاریابی است، اما باید اول پایه‌های اعتماد و رضایت مشتری به‌درستی ایجاد شود.
برای مثال فرض کنید مشتری شما از خدمات شما راضی بوده و این رضایت را در استوری اینستاگرام یا جمع دوستانش تعریف می‌کند. همین تعریف ساده، ممکن است چند مشتری جدید برای شما به همراه بیاورد، بدون اینکه هزینه‌ای برای تبلیغات پرداخت کرده باشید.
اگر نمی‌دانید چطور باعث افزایش رضایت مشتریان شوید، کافیست بر روی لینک کیلیک کنید.
5. بازاریابی رابطه‌ای
در این روش، هدف فقط فروش نیست، بلکه ساختن رابطه‌ای بلندمدت و باارزش با مشتریان است. در بازاریابی رابطه‌ای، تمرکز بر وفاداری مشتری، رضایت بعد از خرید، و تعامل مداوم است.
برای مثال یک فروشگاه لوازم خانگی، بعد از خرید مشتری با او تماس می‌گیرد، نظرش را جویا میشود، تخفیف خرید بعدی را ارائه می‌دهد و در طول سال چند پیام تبریک و پیشنهاد ارسال می‌کند. نتیجه؟ آن مشتری احتمالاً بار دیگر هم به همان برند مراجعه خواهد کرد.
بازاریابی بدون هدف، تنها هزینه است
بازاریابی دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت برای بقای هر کسب‌وکار است. اگر محصول یا خدمت باکیفیتی دارید اما دیده نمی‌شوید، بازار به سراغ رقیب شما می‌رود. همان‌طور که در این مقاله دیدید، بازاریابی فقط تبلیغات نیست؛ یک فرایند چندمرحله‌ای و هدفمند است که از شناخت دقیق بازار آغاز میشود، به استراتژی می‌رسد، از کانال‌های ارتباطی استفاده می‌کند، به فروش ختم میشود و سپس با ارزیابی مداوم بهبود پیدا می‌کند.
از میان تکنیک‌ها و انواع مختلف بازاریابی، هیچ‌چیزی به‌اندازه شناخت مشتری و ایجاد ارتباط شخصی با او تأثیرگذار نیست. در اینجاست که نرم‌افزار CRM نقش کلیدی ایفا می‌کند. با کمک این سیستم، می‌توانید رفتار مشتریان را زیر ذره‌بین ببرید، ارتباطات بازاریابی را هدفمندتر کنید، فروش را هوشمندانه‌تر پیش ببرید و تجربه‌ای بسازید که مخاطب فراموش نکند.
جهت کسب اطلاعات درمورد قیمت و نحوه خرید نرم‌افزار تیم CRM بر لینک مربوط کیلیک کنید.
اگر به دنبال بازاریابی مؤثر هستید، تنها داشتن ایده‌های خوب کافی نیست؛ به ابزار، تحلیل و استمرار نیاز دارید. و CRM دقیقاً همان ابزاری‌ست که این سه عنصر را یک‌جا در اختیار شما قرار می‌دهد. در نهایت، برندهایی برنده‌اند که بازاریابی را نه یک فعالیت مقطعی، بلکه بخشی از DNA کسب‌وکار خود می‌دانند.